D-Ustawa Prawo wodne z 2017 r.
3-Własność wód: Własność wody jako kategoria prawna prawa wodnego
Do własności wody nie mają zastosowania przepisy kodeksu cywilnego. Prawo własności w kodeksie cywilnym jest ujęte wąsko, jego przedmiotem są rzeczy w rozumieniu prawa cywilnego jako przedmioty materialne o określonych cechach („części przyrody w stanie pierwotnym lub przetworzonym, wyodrębnione spośród innych w sposób naturalny lub sztuczny, który umożliwia ich samoistne traktowanie w stosunkach cywilnych”) . Woda mimo materialnej substancji nie jest rzeczą sensu stricto
. Rzeczą w rozumieniu art. 45 kodeksu cywilnego, jako przedmiot stosunku cywilnoprawnego, woda staje wówczas, gdy zostanie wyodrębniona
.
Własność wód reguluje ustawa Prawo wodne w Dziale IV, Rozdziale 1 (Własność wód i obowiązki ich właścicieli).
Jak zauważa J. Rotko, w przepisach ustawy Prawo wodne „nie chodzi o prawo własności w techniczno-prawnym (kodeksowym) znaczeniu. Dlatego najlepiej mówić jest o własności wód w rozumieniu prawa wodnego” . Własność wody jako kategorii prawnej prawa wodnego potwierdzona jest w orzecznictwie sądowym. SN w wyroku z 19.11.2004 r., II CK 146/04
stwierdził, że:
- „Na tle sformułowań obowiązującej ustawy - Prawo wodne pozostają aktualne nadal stwierdzenia zawarte w uzasadnieniu uchwały składu siedmiu sędziów, której nadano moc zasady prawnej, z 18 listopada 1971 r., III CZP 28/71, OSNC 1972/3/43, iż Prawo wodne rozróżnia własność wód oraz własność gruntów, które są pokryte wodami powierzchniowymi. Własność wody jest kategorią prawną prawa wodnego, odmienną od własności w rozumieniu art. 140 k.c. Cywilistyczne określenie prawa własności w pełni odnosi się do gruntów pokrytych wodami, nie obejmuje natomiast własności wody, jako nie będącej rzeczą w rozumieniu art. 45 k.c.”
Teza ta sformułowana została po rządami ustawy Prawo wodne z 2001 r., nadal jednak zachowała aktualność.