WATER FRAMEWORK DIRECTIVE

Ustawa Prawo wodne reguluje gospodarowanie wodami zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, dotyczy to w szczególności kształtowania i ochrony zasobów wodnych, korzystania z wód oraz zarządzania zasobami wodnymi (art. 1 PW).

Choć brak jest w ustawie definicji legalnej pojęcia „gospodarowanie wodami”, zawiera ona wypowiedzi pozwalające ustalić jego znaczenie.

Po pierwsze, gospodarowanie wodami ma być zgodne z zasadą zrównoważonego rozwoju, której istotą jest integrowanie działań politycznych, gospodarczych i społecznych z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub obywateli, zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń (art. 3 pkt 50 ustawy Prawo ochrony środowiska).

Po drugie, elementami gospodarowania wodami są w szczególności kształtowanie i ochrona zasobów wodnych, korzystanie z wód oraz zarządzanie zasobami wodnymi (art. 1 PW).

Po trzecie, gospodarowanie wodami prowadzi się zgodnie z określonymi w art. 9 ustawy zasadami , które definiują to pojęcie:

1. zasadą racjonalnego i całościowego traktowania zasobów wód powierzchniowych i podziemnych, z uwzględnieniem ich ilości i jakości,
2. zasadą wspólnych interesów i współdziałania administracji publicznej, użytkowników wód i przedstawicieli lokalnych społeczności w zakresie pozwalającym uzyskać maksymalne korzyści społeczne,
3. zasadą zwrotu kosztów usług wodnych, uwzględniających koszty środowiskowe i koszty zasobowe oraz analizę ekonomiczną,
4. zasadą gospodarowania wodami w zgodzie z interesem publicznym, nie dopuszczając do wystąpienia możliwego do uniknięcia pogorszenia ekologicznych funkcji wód oraz pogorszenia stanu ekosystemów lądowych zależnych od wód.

Po czwarte, gospodarowanie wodami powiązać należy z celami oraz instrumentami zarządzania zasobami wodnymi, które realizowane jest z uwzględnieniem podziału państwa na obszary dorzeczy, regiony wodne i zlewnie (art. 12 i 13 ustawy).

Celami zarządzania zasobami wodnymi są, zgodnie z art. 10 ustawy Prawo wodne , zaspokajanie potrzeb ludności i gospodarki oraz ochrona wód i środowiska związanego z tymi zasobami, w szczególności w zakresie:

1. zapewnienia odpowiedniej ilości i jakości wody dla ludności;
2. ochrony przed powodzią oraz suszą;
3. ochrony zasobów wodnych przed zanieczyszczeniem oraz niewłaściwą lub nadmierną eksploatacją;
4. utrzymywania lub poprawy stanu ekosystemów wodnych i zależnych od wód;
5. zapewnienia wody na potrzeby rolnictwa oraz przemysłu;
6. tworzenia warunków dla energetycznego, transportowego oraz rybackiego wykorzystania wód;
7. zaspokojenia potrzeb związanych z turystyką, sportem oraz rekreacją.

Z kolei do instrumentów zarządzania zasobami wodnymi ustawa zalicza planowanie w gospodarowaniu wodami, zgody wodnoprawne, opłaty za usługi wodne i inne należności, a także kontrolę gospodarowania wodami i system informacyjny gospodarowania wodami (art. 11 ustawy PW).

Pojęcie gospodarowania wodami należy rekonstruować nie tylko w nawiązaniu do przywołanych przepisów. Jest ono kształtowane także przez obszary regulacji ustawy Prawo wodne i przyjęte w nich rozwiązania (materialne, ustrojowe, proceduralne) służące realizacji gospodarowania wodami zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, realizacji przywołanych zasad gospodarowania wodami oraz celów zarządzania zasobami wodnymi (zaspokajanie potrzeb ludności, potrzeb gospodarki oraz ochrona wód i środowiska związanego z wodami).

Dlatego pojęciu gospodarowania wodami należy nadać szeroki zakres. W literaturze przedmiotu J. Rotko ujmuje gospodarowanie wodami jako sumę „różnych aktywności związanych z wodą jako elementem środowiska, które podlegają? ustawowej reglamentacji” , jako pewien ukierunkowany, co do rezultatu, proces mający miejsce w określonej strukturze organizacyjnej . To ujęcie dynamiczne i statyczne gospodarowani wodami – zaproponowane przez J. Rotkę - oddaje charakter tego pojęcia i jego szeroki zakres przedmiotowy i podmiotowy.