Οδηγία για τα νιτρικά άλατα
Ζώνες που καθίστανται ευπρόσβλητες από τα νιτρικά άλατα
Ενώ τα κράτη μέλη διαθέτουν «ευρεία εξουσία εκτιμήσεως» κατά τον προσδιορισμό των ευπρόσβλητων υδάτων λόγω της πολυπλοκότητας των αξιολογήσεων που καλούνται να πραγματοποιήσουν στο πλαίσιο αυτό, υποχρεούνται να συμμορφώνονται προς τους σκοπούς της οδηγίας, «ήτοι τη μείωση της ρυπάνσεως των υδάτων από τα νιτρικά ιόντα γεωργικής προελεύσεως», έτσι ώστε «η άσκηση της ανωτέρω εξουσίας εκτιμήσεως δεν είναι δυνατόν να καταλήγει (...) στο να εκφεύγει του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας ένα σημαντικό μέρος των υδάτων που είναι επιβαρυμένα με άζωτο (υπόθεση C-258/00 Επιτροπή κατά Γαλλίας, σκέψεις 53-54, υπόθεση C-356/13 Επιτροπή κατά Πολωνίας, σκέψεις 38-42).
Τα κράτη μέλη δεν υποχρεούνται να καθορίσουν το ποσοστό της ρύπανσης που οφείλεται σε νιτρικά άλατα γεωργικής προέλευσης, ούτε να αποδείξουν ότι η αιτία της ρύπανσης αυτής είναι αποκλειστικά γεωργική. Πρέπει να λαμβάνουν υπόψη όχι μόνο τη ρύπανση γεωργικής προέλευσης, αλλά και τη ρύπανση από άλλες πηγές, προκειμένου να προσδιοριστεί το μέγιστο επιτρεπόμενο επίπεδο ρύπανσης για τα ύδατα που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση (υπόθεση C-293/97 H.A. Standley κ.λπ & D.G.D. Metson κ.λπ., υπόθεση 356/13 Επιτροπή κατά Πολωνίας). Με άλλα λόγια, το γεγονός και μόνο ότι οι οικιακές ή βιομηχανικές απορρίψεις συμβάλλουν επίσης στη συγκέντρωση νιτρικών αλάτων στα επιφανειακά ύδατα δεν αρκεί για να αποκλειστεί η δυνατότητα εφαρμογής της οδηγίας 91/676 (υπόθεση 356/13 Επιτροπή κατά Πολωνίας). Ωστόσο, η οδηγία εφαρμόζεται μόνο στον βαθμό που οι απορρίψεις γεωργικής προέλευσης συμβάλλουν στη ρύπανση κατά τρόπο σημαντικό, μολονότι η νομοθεσία της ΕΕ δεν προβλέπει στην πράξη κατώτατο όριο. Επιπλέον, οι παραπάνω εκτιμήσεις δεν συνεπάγονται ότι οι γεωργοί θα πρέπει να επωμιστούν το κόστος εξάλειψης της ρύπανσης στην οποία δεν έχουν συμβάλει (υπόθεση C-293/97 H.A. Standley κ.λπ & D.G.D. Metson κ.λπ.).
Η απλή εξουσιοδότηση που δίδεται σε μια διοικητική αρχή προς προσδιορισμό των υδάτων που έχουν υποστεί ή ενδέχεται να υποστούν ρύπανση και προς χαρακτηρισμό των ευπρόσβλητων περιοχών, δεν αρκεί για τη μεταφορά και την εφαρμογή της οδηγίας στην εσωτερική έννομη τάξη: «αφενός, ο προσδιορισμός όλων των υδάτων που έχουν υποστεί ή ενδέχεται να υποστούν ρύπανση (…) και, αφετέρου, ο εν συνεχεία, βάσει των ούτως προσδιορισθέντων υδάτων, χαρακτηρισμός των ευπρόσβλητων ζωνών συνιστούν διαφορετικές υποχρεώσεις που πρέπει να εκτελούνται αυτοτελώς και χωριστά.» (Υπόθεση C-221/03 Επιτροπή κατά Βελγίου).