W niektórych sprawach objętych zakresem art. 6 KA, a co za tym idzie art. 9 ust. 2 KA
Kontrola sądowa decyzji dotyczących konkretnych przedsięwzięć.
W tych sprawach harmonizacja legislacyjna dostępu do sądu ma charakter fragmentaryczny (częściowy/sektorowy) wyrażony w tych przepisach prawa pochodnego UE, w których w sposób wyraźny zagwarantowany jest dostęp do wymiaru sprawiedliwości, tj.
-
w art. 11 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/92/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko 2011/92/UE
(kontrola sądowa decyzji dotyczących przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko objętych zakresem zastosowania dyrektywy 2011/92);
-
w art. 25 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie emisji przemysłowych (zintegrowane zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola) (kontrola sądowa decyzji dotyczących projektów związanych z eksploatacją instalacji wymagających pozwolenia zintegrowanego objętych zakresem dyrektywy 2010/75) oraz
-
w art. 23 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/18/UE z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie kontroli zagrożeń poważnymi awariami związanymi z substancjami niebezpiecznymi, zmieniającej, a następnie uchylającej dyrektywę Rady 96/82/WE (dyrektywa Seveso III; kontrola sądowa decyzji dotyczących projektów związanych z planowaniem nowych zakładów, istotną zmianą w zakładach oraz nowymi inwestycjami w pobliżu zakładów objętych zakresem dyrektywy Seveso III, gdzie lokalizacja lub inwestycje mogą zwiększyć ryzyko poważnej awarii lub jej skutki)
Jeśli chodzi o kontrolę sądową dotyczącą udziału w procesie decyzyjnym, art. 11 dyrektywy OOŚ z 2011 r. (2011/92/UE) niemal dokładnie powiela wymogi konwencji z Aarhus, stanowiąc:
-
Państwa członkowskie zapewniają, by zgodnie z odnośnym krajowym systemem prawnym, członkowie zainteresowanej społeczności:
a) mający wystarczający interes lub ewentualnie;
b) podnoszący naruszenie prawa, gdy administracyjne procedury prawne państwa członkowskiego wymagają tego jako warunku koniecznego,
mieli dostęp do procedury odwoławczej przed sądem lub innym niezależnym i bezstronnym organem ustanowionym ustawą, by zakwestionować materialną lub proceduralną legalność decyzji, działań lub zaniechań, z zastrzeżeniem przepisów niniejszej dyrektywy dotyczących udziału społeczeństwa.
-
Państwa członkowskie ustalają, na jakim etapie mogą być kwestionowane decyzje, działania lub zaniechania.
-
Państwa członkowskie ustalają, co stanowi wystarczający interes lub naruszenie prawa, zgodnie z celem udzielenia zainteresowanej społeczności szerokiego dostępu do wymiaru sprawiedliwości. W tym celu interes wszelkich organizacji pozarządowych spełniających wymogi, o których mowa w art. 1 ust. 2, uważa się za wystarczający do celów ust. 1 lit. a) niniejszego artykułu. Takie organizacje uważa się również za mające prawa, które mogą zostać naruszone, do celów ust. 1 lit. b) niniejszego artykułu.
-
Przepisy niniejszego artykułu nie wykluczają możliwości wstępnej procedury odwoławczej przed organem administracyjnym oraz nie mają wpływu na wymóg wyczerpania administracyjnych procedur odwoławczych przed zwróceniem się do sądowych procedur odwoławczych, gdzie taki wymóg istnieje na mocy prawa krajowego.
Każda taka procedura musi być uczciwa, sprawiedliwa, przeprowadzana bez zbędnej zwłoki i niezbyt droga.
- W celu zwiększenia skuteczności przepisów niniejszego artykułu państwa członkowskie zapewniają, by praktyczne informacje dotyczące dostępu do administracyjnych i sądowych procedur odwoławczych były podawane do wiadomości społeczeństwa.