WATER FRAMEWORK DIRECTIVE

"Czujność jednostek zainteresowanych ochroną swoich praw jest równoznaczna ze skutecznym nadzorem obok nadzoru powierzonego przez artykuły 169 i 170 staranności Komisji i państw członkowskich" . Bardzo wcześnie Trybunał podkreślił tę "czujność" jednostek i zapisał główne kardynalne zasady prawa wspólnotowego takie jak prymat i bezpośredni skutek. Pomimo bardzo restrykcyjnych warunków publicznego dostępu do TSUE, a nawet braku możliwości publicznego dostępu do niego, Trybunał podkreśla strategiczną rolę sądów krajowych. Niezależnie od poszanowania zasady autonomii proceduralnej i instytucjonalnej, Trybunał stopniowo ujmuje sądy krajowe w ramy ich funkcji jako sędziów powszechnych prawa UE, w szczególności w świetle zasady lojalnej współpracy. Kilka odesłań prejudycjalnych dotyczących wniosków o wykładnię unijnych dyrektyw wodnych pokazuje tę dynamikę w celu zagwarantowania prawa do ochrony jurysdykcyjnej, poszanowania praw przyznanych przez prawo UE oraz wdrożenia prawa UE.
Wiele projektów dotyczących uzdatniania i dystrybucji wody, mających na celu wdrożenie przepisów prawa wodnego, powoduje powstanie kwestii związanych z informacją i udziałem społeczeństwa lub innymi "przekrojowymi" przepisami prawa ochrony środowiska (patrz wyżej, część 2). Co do zasady, członkowie społeczeństwa - tacy jak sąsiedzi stacji uzdatniania wody lub organizacje pozarządowe - mogą dochodzić przed sądami krajowymi swojego prawa do informacji o projektowanej stacji, mogą uczestniczyć w procesie podejmowania decyzji lub, w razie potrzeby, wnieść wkład w proces oceny oddziaływania na środowisko itp. Bardziej ogólnie, sądy krajowe, jak również właściwe władze administracyjne muszą stosować ogólne przepisy dotyczące ochrony środowiska w odniesieniu do projektów dotyczących usług wodnych.

W sprawie C-664/15 Trybunał podkreślił, że skuteczność dyrektywy 2000/60/WE (...) wymaga, "aby jednostki lub, w stosownych przypadkach, należycie ukonstytuowana organizacja ekologiczna mogły powoływać się na nią w postępowaniu sądowym oraz aby sądy krajowe mogły uwzględniać tę dyrektywę jako element prawa Unii w celu m.in. zbadania, czy organ krajowy, który udzielił pozwolenia na przedsięwzięcie mogące mieć wpływ na stan wód, wypełnił swoje obowiązki wynikające z art. 4 dyrektywy (...), a tym samym utrzymał się w granicach swobody uznania przyznanej właściwym organom krajowym przez ten przepis".
W sprawie tej Trybunał Sprawiedliwości orzekł, że "odmawiając organizacjom ekologicznym prawa do wniesienia skargi na taką decyzję o udzieleniu pozwolenia, właściwe krajowe prawo proceduralne jest sprzeczne z wymogami wynikającymi z łącznej lektury art. 9 ust. 3 konwencji z Aarhus i art. 47 Karty" Praw Podstawowych UE. W związku z tym "do sądu krajowego należy dokonanie jak najszerszej wykładni przepisów proceduralnych dotyczących warunków, które należy spełnić, aby wnieść skargę, zgodnie z celami zarówno art. 9 ust. 3 Konwencji z Aarhus, jak i celem skutecznej ochrony sądowej praw przyznanych przez prawo UE, aby umożliwić organizacji ekologicznej, takiej jak Protect, zaskarżenie do sądu decyzji wydanej w wyniku postępowania administracyjnego, która może być sprzeczna z prawem ochrony środowiska UE" .
W ślad za utrwalonym orzecznictwem Trybunał przypomniał, że gdyby "taka zgodna interpretacja okazała się niemożliwa, wówczas do sądu krajowego należałoby niezastosowanie w toczącym się przed nim postępowaniu normy krajowego prawa procesowego wymagającej, aby sporna organizacja ekologiczna miała status strony, aby móc wnieść skargę na decyzję udzielającą pozwolenia na przedsięwzięcie, które może być sprzeczne z obowiązkiem zapobiegania pogorszeniu stanu części wód". Trybunał stwierdził również, że "każdy przepis krajowego systemu prawnego oraz każda praktyka ustawodawcza, administracyjna lub sądowa, które mogłyby zmniejszyć skuteczność prawa UE poprzez pozbawienie sądu krajowego właściwego do stosowania takiego prawa uprawnienia do podjęcia wszelkich działań niezbędnych w momencie jego stosowania w celu uchylenia krajowych przepisów ustawodawczych, które mogłyby uniemożliwić nadanie pełnej mocy i skuteczności przepisom UE, są niezgodne z tymi wymogami, które stanowią istotę prawa UE".