Προστασία των ειδών βάσει της οδηγίας για τα πτηνά
Καθεστώς προστασίας των πτηνών της ΕΕ
Το άρθρο 1 της οδηγίας ορίζει ότι αφορά τη
Η νομολογία του ΔΕΕ επιβεβαιώνει ότι, κατά την εφαρμογή της οδηγίας, τα κράτη μέλη έχουν την υποχρέωση να προστατεύουν τα είδη άγριων πτηνών που ζουν στο έδαφος της Κοινότητας και όχι απλώς τα είδη που ζουν στην εθνική επικράτειά τους.

Natura 2000 και απειλούμενα πτηνά
Ο προσδιορισμός και η διατήρηση των βασικών περιοχών (τόπων) όπου ένα είδος αναπαράγεται, τρέφεται, κουρνιάζει και σταματά κατά τη διάρκεια της μετανάστευσης αποτελεί κρίσιμης σημασίας απαίτηση σε οποιαδήποτε προσπάθεια αποκατάστασης ειδών. Στην ΕΕ, η δημιουργία του δικτύου Natura 2000 συνιστά το κύριο εργαλείο και νομική απαίτηση που απορρέει απευθείας από τις οδηγίες της ΕΕ για τα πτηνά και τους οικοτόπους. Σύμφωνα με την οδηγία για τα πτηνά, πρέπει να ταξινομούνται τόποι για τα 192 είδη πτηνών που απαριθμούνται στο παράρτημα Ι της οδηγίας. Τα κράτη μέλη πρέπει να ταξινομούν τόπους για τα αποδημητικά είδη που δεν μνημονεύονται στο παράρτημα I, των οποίων η έλευση είναι τακτική, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες προστασίας όσον αφορά τις περιοχές αναπαραγωγής, αλλαγής φτερώματος και διαχειμάσεως, και τις ζώνες όπου βρίσκονται οι σταθμοί κατά μήκος των οδών αποδημίας, για παράδειγμα υγρότοπους διεθνούς σημασίας. Οι τόποι αυτοί ονομάζονται ζώνες ειδικής προστασίας (ΖΕΠ) και περιλαμβάνονται απευθείας στο ευρωπαϊκό δίκτυο Natura 2000. Οι ΖΕΠ πρέπει να υπόκεινται σε ειδικά μέτρα διατήρησης των ενδιαιτημάτων προκειμένου να διασφαλιστεί η επιβίωση και αναπαραγωγή των αποδημητικών πτηνών και των πτηνών του παραρτήματος Ι στην περιοχή κάλυψής τους. Το Natura 2000 είναι ένα οικολογικό δίκτυο τόπων που εκτείνεται σε 27 χώρες της ΕΕ, το οποίο περιλαμβάνει μέχρι στιγμής πάνω από 26 000 τόπους, καλύπτοντας περίπου το ένα πέμπτο της χερσαίας έκτασης της ΕΕ. Το δίκτυο Natura 2000 επεκτείνει επίσης το θαλάσσιο περιβάλλον, όπου ο ορισμός τόπων βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη.
Για τη μεγάλη πλειονότητα των ειδών, το Natura 2000 φιλοξενεί πάνω από το ήμισυ, ή ακόμη έως και το 100 % του πληθυσμού τους σε οποιοδήποτε δεδομένο στάδιο του κύκλου ζωής τους. Για άλλα είδη, τα οποία είναι ακόμη πιο συνηθισμένα ή διασκορπισμένα σε μικρούς αριθμούς σε μεγάλες περιοχές, η ένταξή τους σε προστατευόμενες περιοχές είναι χαμηλότερη. Επομένως, η διατήρησή τους πρέπει να επιτυγχάνεται με άλλα μέσα. Για παράδειγμα, τα γεωργοπεριβαλλοντικά σχήματα και η βελτιωμένη διαχείριση των δασών υπήρξαν ζωτικής σημασίας για την εφαρμογή των σχεδίων δράσης για πολλά είδη, όπως ο ισπανικός και ο ανατολικός βασιλαετός, ο αγριόγαλος ή το κιρκινέζι, μεταξύ άλλων.