Artenschutz im EU-Naturschutzrecht

SCHMUCKBILD + LOGO

INHALT

BREADCRUMB

Προστασία των ειδών βάσει της οδηγίας για τους οικοτόπους
Σύστημα αυστηρής προστασίας (άρθρα 12-16 της οδηγίας για τους οικοτόπους)

 

Στόχος των άρθρων 12 έως 16 της οδηγίας για τους οικοτόπους είναι η θέσπιση και η εφαρμογή αυστηρού καθεστώτος προστασίας για τα είδη ζώων που απαριθμούνται στο παράρτημα IV στοιχείο α) της οδηγίας για τους οικοτόπους σε ολόκληρη την επικράτεια των κρατών μελών.

Τα άρθρα 12 και 13 προβλέπουν μέτρα με τα οποία θεσπίζεται σύστημα αυστηρής προστασίας για τη χλωρίδα και την πανίδα που απαριθμείται στο παράρτημα IV της οδηγίας.

Άρθρο 12:
  • 1. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να θεσπισθεί ένα καθεστώς αυστηρής προστασίας των ζωικών ειδών που αναφέρονται στο σημείο α) του παραρτήματος IV, στην περιοχή φυσικής κατανομής τους, που να απαγορεύει:
    α) κάθε μορφή σύλληψης ή θανάτωσης, εκ προθέσεως, δειγμάτων αυτών των ειδών λαμβανομένων στη φύση·
    β) να παρενοχλούνται εκ προθέσεως τα εν λόγω είδη, ιδίως κατά την περίοδο αναπαραγωγής, την περίοδο κατά την οποία τα νεογνά εξαρτώνται από τη μητέρα, τη χειμερία νάρκη και τη μετανάστευση·
    γ) την εκ προθέσεως καταστροφή ή τη συλλογή των αυγών στο φυσικό περιβάλλον·
    δ) τη βλάβη ή καταστροφή των τόπων αναπαραγωγής ή των τόπων ανάπαυσης.
  • 2. Τα κράτη μέλη απαγορεύουν την κατοχή, τη μεταφορά, την πώληση, ή την ανταλλαγή και την προσφορά προς πώληση ή ανταλλαγή των δειγμάτων των ειδών που έχουν συλληφθεί στο φυσικό περιβάλλον, εκτός εκείνων που συλλέγησαν νομίμως πριν από τη θέση σε εφαρμογή της παρούσας οδηγίας.
  • 3. Οι απαγορεύσεις που προβλέπονται στην παράγραφο 1 στοιχεία α) και β) και στην παράγραφο 2 εφαρμόζονται σε όλα τα στάδια της ζωής των ζώων που αναφέρονται στο παρόν άρθρο.
  • 4. Τα κράτη μέλη θεσπίζουν ένα σύστημα συνεχούς παρακολούθησης των τυχαίων συλλήψεων ή θανατώσεων των ειδών της πανίδας που απαριθμούνται στο σημείο α) του παραρτήματος IV. ή θανατώσεων των ειδών της πανίδας που απαριθμούνται στο σημείο α) του παραρτήματος IV. Βάσει των πληροφοριών που συγκεντρώνονται, τα κράτη μέλη αναλαμβάνουν τις απαιτούμενες περαιτέρω έρευνες ή μέτρα διατήρησης ώστε να διασφαλισθεί ότι οι τυχαίες συλλήψεις ή θανατώσεις δεν θα έχουν σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στα εν λόγω είδη.

Το άρθρο 12 παράγραφος 1 της οδηγίας για τους οικοτόπους απαγορεύει τη σκόπιμη θανάτωση ή σύλληψη ζωικών ειδών που χρειάζονται υψηλή προστασία. Τα είδη που αφορά απαριθμούνται στο παράρτημα IV της οδηγίας. Επιπλέον, απαγορεύεται η σκόπιμη παρενόχληση, η σκόπιμη καταστροφή ή η συλλογή των αυγών στο φυσικό περιβάλλον, η βλάβη ή η καταστροφή των τόπων αναπαραγωγής ή των τόπων ανάπαυσης. Η παράγραφος 2 της οδηγίας απαγορεύει την κατοχή ή την εμπορία προστατευόμενων ειδών.

Σκοπός των απαγορεύσεων που προβλέπονται στο άρθρο 12 παράγραφος 1 είναι η επίτευξη αυστηρής προστασίας για τα είδη ζώων. Bitte klicken Sie hier für weitere Informationen! Επομένως, το σύστημα προστασίας που ορίζεται στο άρθρο 12 πρέπει να είναι επαρκές ώστε να αποτρέπεται η παρέμβαση σε προστατευόμενα είδη ζώων και, ιδίως, στους οικοτόπους τους.

Το σύστημα αυστηρής προστασίας προϋποθέτει την υιοθέτηση συνεκτικών και συντονισμένων μέτρων προληπτικού χαρακτήρα. Με άλλα λόγια, τα κράτη μέλη δεν μπορούν να παραμένουν παθητικά, πρέπει να μεριμνούν για την πραγματική αποφυγή της σκόπιμης σύλληψης ή θανάτωσης στο φυσικό περιβάλλον, καθώς και της επιδείνωσης ή της καταστροφής των τόπων αναπαραγωγής ή των τόπων ανάπαυσης των ειδών ζώων. Bitte klicken Sie hier für weitere Informationen!

Το ΔΕΕ έχει κρίνει ότι οι πράξεις που αναφέρονται στο άρθρο 12 παράγραφος 1 στοιχείο δ) δεν είναι μόνο εκ προθέσεως πράξεις, αλλά περιλαμβάνουν και μη εκ προθέσεως πράξεις Bitte klicken Sie hier für weitere Informationen! Μην περιορίζοντας την απαγόρευση του άρθρου 12 παράγραφος 1 στοιχείο δ) της οδηγίας στις εσκεμμένες πράξεις, κάτι το οποίο έχει γίνει όσον αφορά τις πράξεις που αναφέρονται στο άρθρο 12 παράγραφος 1 στοιχεία α) έως γ), ο νομοθέτης της ΕΕ αποδεικνύει την πρόθεσή του να προσφέρει στους τόπους αναπαραγωγής ή στους τόπους ανάπαυσης αυξημένη προστασία έναντι πράξεων που προκαλούν την επιδείνωση ή την καταστροφή τους. Bitte klicken Sie hier für weitere Informationen!

Όσον αφορά το εδαφικό πεδίο εφαρμογής του άρθρου 12 παράγραφος 1, η προστασία που παρέχει η εν λόγω διάταξη δεν περιλαμβάνει κατ’ αρχήν όρια ή σύνορα, με αποτέλεσμα ένα άγριο δείγμα είδους ζώου το οποίο ευρίσκεται πλησίον ή εντός κατοικημένων περιοχών και μετακινείται μέσω τέτοιων ζωνών ή τρέφεται με πόρους που παράγονται από ανθρώπους, να μην μπορεί να θεωρηθεί ζώο που έχει εγκαταλείψει την «περιοχή της φυσικής του κατανομής». Στην υπόθεση C-88/19 Alianța pentru combaterea abuzurilor, το ΔΕΕ επιβεβαίωσε ότι το σύστημα αυστηρής προστασίας που θεσπίζεται για τα είδη τα οποία απαριθμούνται στο παράρτημα IV στοιχείο α) της εν λόγω οδηγίας, όπως ο λύκος, ισχύει επίσης για τα δείγματα που εγκαταλείπουν το φυσικό τους περιβάλλον και μεταβαίνουν σε ανθρώπινες εγκαταστάσεις. Όσον αφορά τα προστατευόμενα είδη ζώων τα οποία, όπως ο λύκος, καταλαμβάνουν τεράστιες εκτάσεις γης, η έννοια της «φυσικής κατανομής» είναι μεγαλύτερη από τον γεωγραφικό χώρο που περιλαμβάνει τα βασικά φυσικά ή βιολογικά στοιχεία για τη ζωή και την αναπαραγωγή τους και, συνεπώς, αντιστοιχεί στον γεωγραφικό χώρο στον οποίο είναι παρόν το συγκεκριμένο είδος ζώου ή στον οποίο εκτείνεται κατά τη διάρκεια της φυσικής του συμπεριφοράς.

Επιπλέον, το προστατευτικό καθεστώς ισχύει για τους τόπους ανάπαυσης και τους τόπους αναπαραγωγής ακόμη και αν τα ζώα δεν έχουν πλέον αξιώσεις επ’ αυτών, αλλά μπορεί να επιστρέψουν. Στην υπόθεση C-477/19 Magistrat der Stadt Wien, το ΔΕΕ έκρινε ότι ο όρος «τόποι ανάπαυσης» που αναφέρεται στην εν λόγω διάταξη περιλαμβάνει και τους τόπους ανάπαυσης οι οποίοι δεν καταλαμβάνονται μεν πλέον από ένα από τα προστατευόμενα ζωικά είδη του παραρτήματος IV, στοιχείο α, της εν λόγω οδηγίας, όπως το Cricetus cricetus (κρικητός), αλλά υπάρχει αρκούντως μεγάλη πιθανότητα το εν λόγω είδος να επιστρέψει στους τόπους αυτούς, πράγμα το οποίο εναπόκειται στο αιτούν δικαστήριο να ελέγξει. Επομένως, το εθνικό δικαστήριο πρέπει να διευκρινίσει εάν υπάρχει πιθανότητα επιστροφής των τρωκτικών.