Egzekwowanie przepisów na szczeblu krajowym – kwestia roli sedziów krajowych w postepowaniach przed sadem dotyczacych jakosci powietrza

Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach

Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach wydana po przeprowadzeniu OOŚ jest decyzją kończącą postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko i ustalającą środowiskowe uwarunkowania wiążące dla decyzji udzielającej ostatecznego zezwolenia na realizację przedsięwzięcia (zezwolenia na inwestycję).

Możliwe jest jednak - w odniesieniu do pewnej kategorii przedsięwzięć, które wymagają uzyskania decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach - że nie będzie w stosunku do nich przeprowadzana OOŚ. Chodzi o przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, jeżeli nie został stwierdzony obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (art. 59 ust. 1 pkt 1 i art. 71 ust. 2 pkt 2 ustawy OOŚ).

Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach (zarównano jeśli przeprowadzono OOŚ, jak i jeśli odstąpiono od przeprowadzenia OOŚ) może być zaskarżona przez strony postępowania. Zgodnie z art. 74 ust. 3a ustawy OOŚ, status strony w postępowaniu w sprawie tej decyzji przysługuje inwestorowi oraz właścicielom nieruchomości znajdujących się w obszarze, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie w wariancie zaproponowanym przez wnioskodawcę (oraz osobom, którym przysługują inne niż własność prawa rzeczowe do takich nieruchomości). Przez obszar, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie, rozumie się:

1. przewidywany obszar, na którym będzie realizowane przedsięwzięcie, oraz obszar położony w odległości do 100 m od granic tego obszaru;
2. działki, na których w wyniku realizacji, eksploatacji lub użytkowania przedsięwzięcia zostałyby przekroczone standardy jakości środowiska, lub
3. działki znajdujące się w zasięgu znaczącego oddziaływania przedsięwzięcia, które może wprowadzić ograniczenia w zagospodarowaniu nieruchomości.

Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach wydana po przeprowadzeniu oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, może być zaskarżona również przez organizacje pozarządowe.

Organizacji ekologicznej spełniającej wymagania określone w art. 44 ustawy OOŚ przysługuje:

• prawo wniesienia odwołania od decyzji środowiskowej wydanej w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa, także w przypadku, gdy nie brała ona udziału w postępowaniu prowadzonym przez organ pierwszej instancji; wniesienie odwołania jest równoznaczne ze zgłoszeniem chęci uczestniczenia w takim postępowaniu; w postępowaniu odwoławczym organizacja uczestniczy na prawach strony (art. 44 ust. 2 ustawy OOŚ),
• także skarga do sądu administracyjnego, również w przypadku, gdy nie brała ona udziału w określonym postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa.

Możliwość wstrzymanie wykonania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach

Dopuszczalne jest wstrzymanie wykonania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach z uwagi na skutki, jakie wywoła realizacja przedsięwzięcie po uregulowaniu jego stanu formalnoprawnego na dalszych etapach postępowania inwestycyjnego. W przypadku skargi na decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach stosuje się przepis art. 61 § 3 P.p.s.a., z tym, że przez trudne do odwrócenia skutki, o których mowa w tym przepisie, rozumie się następstwa wynikające z podjęcia realizacji przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko, dla którego wydano zaskarżoną decyzję (art. 86f ust. 1 ustawy OOŚ).

W ramach oceny wniosku o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji sąd ocenia, jakie potencjalne następstwa dla środowiska może wywołać „wykonanie” decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach . Wstrzymanie wykonania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, dopuszczalne z mocy art. 86f ust. 1 ustawy OOŚ, możliwe jest jednak wyłącznie dopóki nie zakończył się dalszy etap procesu inwestycyjnego, a zatem dopóki nie została wydana jedna z decyzji z art. 72 ust. 1 OOŚ (przy czym decyzja ta musi być ostateczna lub objęta rygorem natychmiastowej wykonalności).

Możliwość zaskarżenia decyzji o zezwoleniu na realizację przedsięwzięcia

Organizacji ekologicznej spełniającej wymogi z art. 44 ustawy OOŚ oraz stronie postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach służy prawo do wniesienia odwołania od zezwolenia na inwestycję, poprzedzonego decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach wydaną w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa.

Odwołanie przysługuje w zakresie, w jakim organ właściwy do wydania zezwolenia na inwestycję jest związany decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach (czyli jedynie w zakresie, w jakim zezwolenie na inwestycję jest niezgodne z decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach lub nie uwzględnia jej postanowień),

Organizacji ekologicznej lub stronie służy także skarga do sądu administracyjnego na zezwolenie na inwestycję, poprzedzone decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach wydaną w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa we wskazanym powyżej zakresie, także w przypadku, gdy organizacja ekologiczna lub strona nie brały udziału w postępowaniu w sprawie wydania zezwolenia na inwestycję.