Dzialania lub zaniechania wladz publicznych naruszajace postanowienia prawa krajowego w dziedzinie srodowiska
Przepisy krajowe transponujace dyrektywe 2001/42/WE w sprawie strategicznej oceny oddzialywania na srodowisko, w zakresie dotyczacym dostepu do wymiaru sprawiedliwosci
Legitymacja procesowa organizacji społecznych
Brak jest przepisu pozwalającego organizacjom pozarządowym na zaskarżenie planu lub programu (chyba że naruszony zostałby ich własny interes prawny lub prawo, co oznacza, że działałyby jako podmioty prywatne, a nie w interesie publicznym) .
Kontrola sądowa planów i dokumentów, które wymagają przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko (SOOŚ), podlega ograniczeniom:
- po pierwsze, przedmiotowemu, ponieważ tylko te plany i programy, które wymagają SOOŚ i które są aktami prawa miejscowego mogą być przedmiotem kontroli sądu administracyjnego; taka kontrola jest przeprowadzana przez sądy administracyjne;
-
po drugie, podmiotowemu, gdyż skarga do sądu administracyjnego może być wniesiona przez:
- podmiot legitymowany generalnie do wniesienia skargi - np. wojewodę (jako organ nadzoru nad jednostkami samorządu terytorialnego), Rzecznika Praw Obywatelskich, Prokuratora Generalnego, Rzecznika Praw Dziecka, lub
- podmiot prywatny, ale tylko wtedy, gdy wykaże on, że plan lub program będący przedmiotem skargi narusza jego „interes prawny lub uprawnienie”
.
- po trzecie, przepisy nie przyznają prawa do kwestionowania planów lub programów organizacjom społeczeństwa obywatelskiego.
Plany lub programy przyjęte w formie rozporządzenia przez Radę Ministrów lub właściwego ministra nie podlegają zasadom dostępu do wymiaru sprawiedliwości. Osoba fizyczna lub prawna nie ma bezpośredniego dostępu do sądu w celu zakwestionowania aktu normatywnego.