EU WATER LAW and POLICY

SCHMUCKBILD + LOGO

INHALT

BREADCRUMB

A-Pierwotny filar polityki srodowiskowej UE
1-Kompetencje dzielone w ramach zasady pomocniczosci

 

1-Kompetencje dzielone w ramach zasady pomocniczosci

Pierwotny wybór kompetencji dzielonych w dziedzinie ochrony srodowiska nigdy nie bedzie kwestionowany. Traktat lizbonski potwierdza bowiem miejsce polityki ochrony srodowiska wsród obszarów kompetencji dzielonych miedzy Unie i panstwa czlonkowskie (art. 4 TFUE). Zgodnie z art. 2 TFUE, UE i panstwa czlonkowskie "moga stanowic prawo i przyjmowac akty prawnie wiazace". Stwierdzono równiez, ze panstwa czlonkowskie "wykonuja swoja kompetencje w zakresie, w jakim Unia nie wykonala swojej kompetencji" oraz "ponownie wykonuja swoja kompetencje w zakresie, w jakim Unia postanowila zaprzestac wykonywania swojej kompetencji". Wykonywanie kompetencji dzielonych podlega zasadom pomocniczosci i proporcjonalnosci. Jak stanowi art. 5 TFUE, UE "podejmuje dzialania tylko wówczas i tylko w takim zakresie, w jakim cele zamierzonego dzialania nie moga zostac osiagniete w sposób wystarczajacy przez panstwa czlonkowskie, zarówno na poziomie centralnym, jak i regionalnym oraz lokalnym, natomiast z uwagi na rozmiary lub skutki proponowanego dzialania mozliwe jest lepsze ich osiagniecie na poziomie Unii".
Materialny "korpus prawny" polityki wodnej UE pokazuje, ze kryteria geograficzne odgrywaly role w wewnetrznych i zewnetrznych dzialaniach UE:

  • Miedzynarodowy wymiar przepisów wodnych, wykraczajacy poza granice Unii, jest tym bardziej istotny, ze postanowienia tzw. umów miedzynarodowych "mieszanych", których stronami sa zarówno Unia, jak i panstwa czlonkowskie, stanowia integralna czesc prawa europejskiego Kliknij tutaj, aby dowiedziec sie wiecej!. rybunal Sprawiedliwosci jest zatem wlasciwy do oceny, czy panstwa czlonkowskie przestrzegaja niektórych postanowien umów miedzynarodowych dotyczacych ochrony srodowiska, które moga miec bezposredni skutek, i uczynil to w szczególnosci w odniesieniu do sprawy eutrofizacji Etang de Berre w poludniowej Francji, w której, z braku odpowiedniego prawodawstwa unijnego, zastosowal Protokól atenski dotyczacy ochrony Morza Sródziemnego przed zanieczyszczeniem ze zródel ladowych do Konwencji barcelonskiej o ochronie Morza Sródziemnego przed zanieczyszczenie Kliknij tutaj, aby dowiedziec sie wiecej!.
     
  • Przez dlugi czas dzialania przeciwko zanieczyszczeniu mórz nie byly regulowane przez "rodzime" przepisy unijne, lecz raczej przez konwencje miedzynarodowe. Sytuacja ta ulegla zmianie dzieki dyrektywie 2008/56/WE z 17 czerwca 2008 r. ustanawiajacej ramy dzialan Wspólnoty w dziedzinie polityki srodowiska morskiego. Zaprojektowana na wzór ramowej dyrektywy wodnej dyrektywa ramowa w sprawie strategii morskiej Kliknij tutaj, aby dowiedziec sie wiecej! opiera sie równiez na dawnym art. 175 ust. 1 TWE, a obecnie art. 192 ust. 1 TFUE.

Jednym z celów polityki srodowiskowej UE jest zapewnienie ostroznego i racjonalnego wykorzystania zasobów naturalnych. Jednakze srodki wplywajace na "ilosciowe zarzadzanie zasobami wodnymi lub wplywajace, bezposrednio lub posrednio, na dostepnosc tych zasobów" mogly byc przyjmowane przez Rade jedynie jednomyslnie, po zwyklej konsultacji z Parlamentem Europejskim (PE), Komitetem Ekonomiczno-Spolecznym i Komitetem Regionów. Wybór tej specjalnej procedury legislacyjnej swiadczy o duzej wrazliwosci panstw czlonkowskich na te kluczowe kwestie zwiazane z zarzadzaniem ilosciowym, podczas gdy aspekty jakosciowe podlegaja zwyklej procedurze legislacyjnej na mocy art. 192 ust. 1 TFUE, zapadajac wiekszoscia glosów Parlamentu Europejskiego i kwalifikowana wiekszoscia glosów Rady. W 2001 roku Trybunal Sprawiedliwosci WE podkreslil, ze srodki przyjete w ramach tej specjalnej procedury prawodawczej "dotycza regulacji wykorzystania wody i zarzadzania nia w jej aspektach ilosciowych" Kliknij tutaj, aby dowiedziec sie wiecej!. Trybunal uznal, ze Konwencja w sprawie wspólpracy na rzecz ochrony i trwalego uzytkowania Dunaju dotyczy przede wszystkim ochrony i poprawy jakosci wody ze wzgledu na zalozone cele. Trybunal zauwazyl, ze "jedynie incydentalnie jej postanowienia reguluja wykorzystanie wód zlewni rzeki Dunaj i zarzadzanie nimi w aspekcie ilosciowym". Podsumowujac, Trybunal oddalil skarge o stwierdzenie niewaznosci decyzji Rady 97/825/WE, dotyczaca zawarcia tej Konwencji w sposób prawidlowy, w oparciu o przepis nawiazujacy do zwyklej procedury podejmowania decyzji w ramach postanowien Traktatu dotyczacych srodowiska.

Od czasu pierwszego programu dzialan w zakresie srodowiska panstwa czlonkowskie "moga ustanawiac bardziej rygorystyczne wymagania w zakresie norm jakosci srodowiska bez uszczerbku dla stosowania traktatów" Kliknij tutaj, aby dowiedziec sie wiecej!. Tym samym wszystkie przepisy oparte na art. 192 TFUE (lub poprzedzajacych go artykulach TWE) pozostawiaja panstwom czlonkowskim mozliwosc indywidualnego utrzymania lub ustanowienia "bardziej rygorystycznych srodków ochronnych", zgodnie z art. 193 TFUE. Innymi slowy, panstwa czlonkowskie moga pójsc dalej niz srodek przyjety na podstawie art. 192 TFUE i dzialac z wieksza intensywnoscia, aczkolwiek ich dzialania musza w kazdym przypadku pozostac "zgodne z Traktatami" oraz byc notyfikowane Komisji.