WATER FRAMEWORK DIRECTIVE

Pomimo "autonomicznego statusu" i "ogólnego zakresu" obowiazku zapobiegania pogorszeniu stanu wód, granica miedzy tym obowiazkiem a obowiazkiem poprawy stanu czesci wód w celu osiagniecia dobrego stanu tych czesci wód do 2015 r. nie jest tak wyrazna.
W sprawie C-559/19 Trybunal stwierdzil, ze "dopóki nie zwiekszy sie poziom nadmiernej eksploatacji czesci wód podziemnych o zlym stanie ilosciowym, nie moze dojsc do pogorszenia tego stanu, które byloby sprzeczne z obowiazkiem wynikajacym z art. 4 ust. 1 lit. b) i) tej dyrektywy" . Natomiast srodki przyjete w celu osiagniecia równowagi miedzy poborem a zasilaniem wód podziemnych "takie jak zaprzestanie nadmiernego poboru, a w konsekwencji dobry stan danej czesci wód podziemnych, objete sa obowiazkiem poprawy" . W tym przypadku Trybunal stwierdzil, ze dokumenty przedstawione przez Komisje "nie wykazuja, ze nadmierna eksploatacja ulegla dalszemu zwiekszeniu, powodujac pogorszenie" poziomu wodonosnego Almonte-Marismas od czasu przyjecia w styczniu 2016 r. planu hydrologicznego dorzecza Guadalquivir (2015-2021).
Do Trybunalu zwrócono sie równiez z pytaniem o kryteria, które nalezy stosowac w celu ustalenia, czy obowiazek niepogarszania stanu wód nie zostal spelniony. Zgodnie z art. 2 (7) RDW definicja stanu wód powierzchniowych jest okreslona przez gorszy ze stanów ekologicznych i stanów chemicznych czesci wód powierzchniowych. Zalacznik V wskazuje, ze czesc wód powierzchniowych ma byc zaklasyfikowana do klasy bezposrednio nizszej, gdy tylko stosunek elementów jakosci spadnie ponizej poziomu obecnej klasy. Jednakze art. 4 (1) RDW nie odnosi sie do tego zalacznika i tzw. zasady "one out all out". Trybunal uwaza zatem, ze "zastosowanie zasady one out all out w polaczeniu z teoria klas statusu skutkowaloby równiez wylaczeniem wód w najnizszej klasie z zakresu obowiazku zapobiegania pogorszeniu ich stanu". Ponadto podkresla, ze "zastosowanie teorii klas statusu skutkowaloby oslabieniem ochrony wód nie mieszczacych sie w najwyzszych klasach". Natomiast obowiazek niepogarszania "obejmuje wszelkie zmiany mogace utrudnic osiagniecie zasadniczego celu dyrektywy 2000/60". Trybunal stwierdzil, ze pogorszenie stanu czesci wód powierzchniowych ma miejsce "gdy stan przynajmniej jednego z elementów jakosci w rozumieniu zalacznika V (...) obniza sie o jedna klase, nawet jesli to obnizenie nie powoduje obnizenia klasyfikacji czesci wód powierzchniowych jako calosci. Jednakze, jezeli dany element jakosci, w rozumieniu tego zalacznika, znajduje sie juz w najnizszej klasie, kazde pogorszenie tego elementu stanowi pogorszenie stanu jednolitej czesci wód powierzchniowych" .
Pomimo róznicy w metodzie okreslania stanu czesci wód (wód powierzchniowych i podziemnych ), Trybunal uznal, ze "te same zasady okreslaja zakres pojecia pogorszenia stanu wód, niezaleznie od rodzaju danej wody" . Tak wiec brak "przestrzegania jednego z elementów jakosci, o których mowa w pkt 2.2.2 zalacznika V (...) stanowi pogorszenie stanu chemicznego czesci wód podziemnych" . Ponadto "kazdy pózniejszy wzrost stezenia zanieczyszczenia, które (...) juz przekracza norme jakosci srodowiska lub wartosc progowa ustalona przez panstwo czlonkowskie, równiez stanowi pogorszenie. Wartosci zmierzone w kazdym punkcie monitorowania musza byc brane pod uwage indywidualnie".
Ostatnio francuska Rada Stanu zwrócila sie do Trybunalu z prosba o sprecyzowanie kwestii prawnych dotyczacych krótkoterminowych, tymczasowych negatywnych oddzialywan na stan czesci wód w swietle obowiazku niepogarszania stanu wód. Trybunal przypomnial, ze o ile nie zostanie przyznane odstepstwo (art. 4 ust. 7), "nalezy unikac jakiegokolwiek pogorszenia stanu czesci wód (...)" i podkreslil, ze "uznanie, ze pogorszenie o przewidywalnym czasie trwania trwajacym kilka miesiecy lub nawet lat nie byloby sprzeczne z art. 4 ust. 1 (...) jest oczywiscie niezgodne" . Trybunal stwierdzil, ze panstwa czlonkowskie, oceniajac zgodnosc danego programu lub projektu z obowiazkiem niepogarszania stanu wód, "nie moga nie brac pod uwage tymczasowych oddzialywan o krótkim czasie trwania, bez dlugoterminowych konsekwencji dla czesci wód, chyba ze jest oczywiste, ze takie oddzialywania na stan danych czesci wód i nie moga prowadzic do pogorszenia tego stanu w rozumieniu art. 4" (1).